هدف این مطالعه، مقایسه اثر تابش لیزرهای دیود و Er:YAG بر عاج ریشه در استحکام باند پوش‌آور (push-out bond strength) دو نوع سیمان یعنی مینرال تری‌اکساید اگریگیت (MTA) و سیمان مخلوط غنی‌شده با کلسیم (CEM) بود.

در این پژوهش آزمایشگاهی in vitro، تعداد ۹۰ دیسک عاجی از دندان‌های تازه کشیده‌شده انسان تهیه شد. دیسک‌ها طوری آماده شدند که قطر لومن آن‌ها به ۱٫۳ میلی‌متر برسد و سپس به‌صورت تصادفی در شش گروه ۱۵ تایی تقسیم شدند:

• گروه‌های 1 و 4:
  تابش لیزر دیود (Wiser, Doctor Smile, Italy) با طول موج 980 nm، توان 1 وات و حالت پیوسته به مدت 10 ثانیه
  سپس پر شدن با سیمان‌های MTA و CEM

• گروه‌های 2 و 5:
  تابش لیزر Er:YAG (Deka, Italy) با طول موج 2940 nm، توان 1 وات، فرکانس 10 Hz و پالس 230 μs به مدت 10 ثانیه
  سپس پر شدن با سیمان‌های MTA و CEM

• گروه‌های 3 و 6 (کنترل):
  پرشدن با MTA و CEM بدون تابش لیزر

پس از ۷ روز، آزمون استحکام باند پوش‌آور با دستگاه تست یونیورسال برای بررسی چسبندگی مواد به عاج انجام شد. نمونه‌ها با بزرگ‌نمایی ×40 زیر میکروسکوپ نوری بررسی شدند تا نوع شکست تعیین شود. تحلیل آماری با آنالیز واریانس دوطرفه (Two-way ANOVA) انجام شد.

بیشترین استحکام باند (8.76 ± 3.62 MPa) در گروه 1 (دیود/MTA) مشاهده شد که به‌طور معناداری بالاتر از سایر گروه‌ها بود (P < 0.001).
کمترین مقدار (2.61 ± 0.81) در گروه 6 (کنترل/CEM) گزارش شد.

تابش لیزر دیود باعث افزایش معنادار استحکام باند هر دو سیمان شد (P < 0.05)، اما لیزر Er:YAG تنها استحکام باند CEM را افزایش داد و بر MTA اثر معناداری نداشت (P = 0.603).
همچنین استحکام باند گروه کنترل MTA بالاتر از کنترل CEM بود (P = 0.001).

نتیجه‌گیری:
تابش لیزر دیود ۹۸۰ نانومتر و لیزر Er:YAG می‌تواند بر استحکام باند سیمان‌های اندودنتیک تأثیر بگذارد. لیزر ۹۸۰ نانومتر دیود برای افزایش استحکام باند خصوصاً در سیمان CEM توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها: سیمان CEM؛ لیزر دیود؛ لیزر Er:YAG؛ MTA؛ استحکام باند پوش‌آور