مقدمه:
هدف از این مطالعه، مقایسه تأثیر شیشه زیست‌فعال، گلاس آینومر و لیزر اربیوم:YAG به‌عنوان لاینر بر رمینرالیزاسیون عاج مبتلا (affected dentin) بود.

مواد و روش‌ها:
این مطالعه بر روی ۶۴ مولر انسانی سالم که به‌طور کشیده‌شده تهیه شده بودند انجام شد و نمونه‌ها به ۴ گروه تقسیم شدند: یک گروه کنترل و سه گروه آزمایشی. پس از ایجاد ضایعات مصنوعی پوسیدگی عاج، مواد مورد نظر در کف حفره هر یک از گروه‌های آزمایشی اعمال شده و سپس ترمیم کامپوزیتی انجام گرفت. نمونه‌ها پس از ترموسایکلینگ به مدت دو ماه در انکوباتور نگهداری شدند. در نهایت، سختی کف حفره در سه عمق ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰ میکرومتر با استفاده از دستگاه ویکرز میکروهاردنس اندازه‌گیری شد. همچنین وضعیت عاج زیر لاینرها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی (FESEM) مورد ارزیابی قرار گرفت. تحلیل آماری با آزمون ANOVA دوطرفه و آزمون تعقیبی Games-Howell در سطح معنی‌داری (P<0.05) انجام شد.

نتایج:
در میان گروه‌ها، کمترین مقدار میکروهاردنس مربوط به گروه کنترل بود (P<0.05)، به‌جز در عمق ۱۰۰ میکرومتر که تفاوت معنی‌داری بین گروه کنترل و شیشه زیست‌فعال مشاهده نشد (P>0.05). گروه لیزر بیشترین مقدار میکروهاردنس را نشان داد که اختلاف آن با گروه کنترل معنی‌دار بود (P<0.05). بین گروه لیزر و شیشه زیست‌فعال در تمامی عمق‌ها به‌جز عمق ۲۰ میکرومتر اختلاف معنی‌دار وجود داشت (P<0.05). لیزر و گلاس آینومر تنها در عمق ۱۰۰ میکرومتر اختلاف معنی‌دار نشان دادند (P<0.05). مقدار میکروهاردنس ایجادشده توسط گلاس آینومر بیشتر از شیشه زیست‌فعال بود، اما این اختلاف در هیچ‌یک از عمق‌ها از نظر آماری معنی‌دار نبود (P>0.05). تصاویر FESEM نشان داد که در تمامی گروه‌های آزمایشی نسبت به گروه کنترل، انسداد نسبی توبول‌های عاجی مشاهده شد.

نتیجه‌گیری:
مقادیر میکروهاردنس در تمامی گروه‌های آزمایشی بیشتر از گروه کنترل بود. لیزر ممکن است در فرآیند رمینرالیزاسیون نسبت به سایر روش‌ها موفق‌تر عمل کند.

کلیدواژه‌ها:
شیشه زیست‌فعال؛ گلاس آینومر؛ لیزر؛ رمینرالیزاسیون.